Doorleefde meubels: Het ontstaan van patina

Het ontstaan van patina
De laatste tijd krijgen we in de winkel steeds vaker de vraag hoe dat mooie patina toch ontstaat, en waarom het er zo doorleefd uit ziet. Dat leggen we maar al te graag uit!

Het ontstaan van patina en het doorleefde uiterlijk duurt jaren, en heeft meerdere oorzaken. Hieronder lichten we ze toe.

Geen weggooicultuur
In eerste instantie worden meubels en andere gebruiksvoorwerpen in India vaak veel langer gebruikt dan bij ons in het westen. De weggooicultuur is daar aanzienlijk minder aanwezig, en de globalisering heeft dan ook langer op zich laten wachten. Dat heeft er voor gezorgd dat er momenteel nog steeds veel prachtige vintage en antieke stukken in gebruik zijn als winkelinrichting of in fabrieken, en dat openbare ruimte's zoals treinstations en overheidskantoren nog steeds dezelfde meubels gebruiken als 100 jaar geleden. Ook in restaurants zie je ze nog met prachtig ouderwets gereedschap werken.

Deze zijn de afgelopen decennia namelijk niet al 4 keer vervangen. Dat is meteen één van de redenen dat wij in eerste instantie verliefd zijn geraakt op het land. De authenticiteit in de straten, en het gevoel jaren terug te gaan in de tijd. India is een écht reparatieland. Om even een voorbeeld uit de moderne tijd te noemen: videorecorders worden nog steeds gerepareerd en gebruikt. Goed, er worden dus nog steeds veel antiek en vintage dagelijks gebruikt, maar hoe ontstaat dat patina en doorleefde uiterlijk dan precies? Dat gebeurd op verschillende manieren.

Gebruikssporen en reparaties
Vanzelfsprekend gaat ouderdom hand in hand met sporen van gebruik. Door blootstelling aan de elementen, maar ook door het vele gebruik. Elke aanraking laat langzaam zijn sporen achter. Na één keer of zelfs honderd keer is dat nog niet zichtbaar, maar doe dat duizenden keren op dezelfde plek en er ontstaat een slijtagespoor dat zichzelf als het waren polijst. Om deze reden is het trouwens ten strengste verboden om de Taj Mahal aan te raken.

Bij langdurig en intensief gebruik gaat er weleens iets kapot. Onze meubels zijn vaak al meerdere keren gerepareerd, bijvoorbeeld omdat het een andere functie moest krijgen, of simpelweg beschadigd is geraakt. Een stalen reiskist wordt van de trein gegooid en dit veroorzaakt een kras en een deuk. Een houten kruik begint te lekken, en wordt gerepareerd met een stukje zink. Een schaal breekt, en wordt met stukjes messing aan elkaar "gelijmd". Of de hoek van een tafel breekt, dit stukje hout wordt vervangen door een andere houtsoort, wat er op dat moment maar voor handen is. In India wordt veel geïmproviseerd, daardoor worden vaak verschillende materialen gecombineerd wat een mooi contrast geeft. Tijdens onze reizen zijn wij bewust op zoek naar dit soort sporen omdat ze een geschiedenis en een verhaal vertellen. Een als nieuw gerestaureerd stuk verliest zijn verhaal en daarmee zijn waarde.

Denk ook eens aan aan bamboe mand die in een streetfood tentje gebruikt is, en te dicht bij het vuur heeft gestaan, zoals je hieronder kunt zien.

Re-styling en afgebladderde verf
India staat bekend om zijn velen en felle kleuren, het is dan ook de traditie om meubels generaties lang te re-stylen. Enkele steden hebben zelfs een "Nationale" kleur, de bekendste voorbeelden zijn Jodhpur (blauw), en Jaipur (Roze).

Na verloop van tijd bladert de verf er weer vanaf en wordt het opnieuw geverfd, vaak met net een andere tint of een volledig nieuwe kleur. Dit proces herhaald zich generaties lang waardoor er een zee van diepte ontstaat. Tijdens onze reizen gaan we actief op zoek naar items met een lange verf-geschiedenis. We staan er op dat dit patina zo goed mogelijk behouden blijft, en maken geen gebruik van nieuwe verf.

Roestvorming en corrosie
Ook roest kan zo zijn sporen achter laten. Roest vreet als het waren zo door staal heen, maar dit is een langzaam proces. Voordat iets volledig is weggeroest ben je jaren verder. Onze collectie stalen waterkruiken hebben hier in het verleden meerdere keren last van gehad, maar zijn ook door de oude gebruikers vaak hersteld en onderhouden. Staal roest meestal niet egaal, op bepaalde plekken gaat dat veel sneller dan op andere plekken. Tijdens het verwijderen van roest komen daarom kleine oneffenheden bloot te liggen en ontstaat er een interessante textuur. Nadat de roest verwijderd is wordt het staal in de was gezet om verder roesten te voorkomen. Een bijkomend voordeel van deze was is dat de doorleefde textuur nog eens extra goed zichtbaar word.


Door jaren van corrosie heeft zich een mooi patina gevormd op deze oude waterkruik